شکم درد و انواع آن و راه های تشخیص
شکم درد چی هست تشخیص چیه نوع است و نوع حاد و مزمن چیه ؟ تشخیص و درمان و نحوه‌ی برخورد با این چیه؟ شکم درد مزمن چه معضلاتی داره و چجوری میشه با اون برخورد کرد. مواردی هست که با هم در ادامه‌ی بحث به این می‌پردازیم با ما همراه باشید
امروز در مورد شکم درد می‌خوایم صحبت کنیم ، شکم درد یکی از شایع ترین مراجعات پزشکی در مطب‌ها ، کلینیک‌ها و درمانگاه‌های دولتی و خصوصی هست . در همه جای جهان شکم‌درد شایع است و مراجعه بیشتری انجام می شه. یه دو نوع شکم درد داریم بعضی وقتا شکم درد به صورت حاد شروع میشه و بعضی وقتا شکم در ماه‌ها و بعضی وقتا سالها طول می‌کشد. پس میشه یه کم درد حاد و شکم درد مزمن
شکم درد حاد و مزمن را چجوری میشه تشخیص داد
دو تا مساله هست یکی این که ما باید به شرح حال و اون چیزاییکه مریض میگه و توضیح میده اون درد شکم و شرح حال بیمار است. به اون شرح حال با حوصله گوش کنیم شرح حال بیمار خیلی کمک کنندس و مسئله‌ی بعدی معاینه هست . یک معاینه‌ی کامل مشخص میکنه که این شکم درد چه ماهیتی داره .
شکم درد حاد چیست ؟
بعضی شکم درد ها حاد هستند شکم دردهای حاد معمولا دو تا منشا دارند یا از منشا داخله شکم هست یا از منشا خارج از شکم .
منشا داخل شکم
مواردی که از منشا داخل شکم هست در کل شکم از معده ، اثنا عشر ، کیسه‌ی صفرا ، پانکراتیتپانکرا ، روده ها ، آپاندیس ، دردهای مربوط به بیماری‌های زنان ، تخمدان ، رحم همه‌ی این‌ها عامل شکم درد می‌تونن باشن به صورت حاد بر حسب معاینه می‌تونیم تشخیص بدیم که این شکم درد چه منشای داره معمولا بعد از معاینه یک سری اقدامات کمک کننده هست مثل آزمایشات تکمیلی ، سونوگرافی ، سی تی اسکن و یا اینکه عکس ساده‌ی شکم ، اینا کمک میکنه که ما بدونیم که شکم درد چه منشا و از کجا هست به صورت حاد
منشا خارج از شکم
بعضی وقتا شکم درد حاد ، منشا خارج از شکم داره معمولا بیماران قلبی ، سکته‌های قلبی ، بیماری‌هایی که به صورت ناگهانی درد قلبی دارند بعضی وقتا بروزشون با شکم درد میشه بعضی بیماری‌های هست مثل عفونت‌های ریوی و این‌هام به صورت شکم درد بروز می‌کنن پس اینا منشا خارج از شکم هست اون چیزی که خیلی مهم هست و مراجعات بیشتر کلینیک ها را تشکیل میده شکم درد مزمن هست
شکم درد مزمن چیست ؟
معمولا ماه‌ها گاهی سالها فرد با شکم درد سر و کله میزنه ، شکم درد مزمن دو تا علت داره یکی یا علت عضوی هست یا فانکشنال هست یعنی هیچ عضوی رو پیدا می‌کنیم بعنوان شکم درد بشه در شکم درد عضوی بعضی وقت بیماری‌هایی هست کیسه صفرا ، بیماری های روده ، غالبا زخمهای معده ، زخمهای پپتیک ، زخمهای اسناعشر ، وقتی که مزمن میشن طولانی مدت به صورت شکم درد ، شکم درد مزمن بروز می‌کنند
بررسی آزمایشگاهی سونوگرافی و تست‌های به اصطلاح تشخیصیه گاها سی تی اسکن کمک میکنه که آیا این شکم درد منشا مثلا پانکراس داره ، زخم اثناعشر داره یا کیسه‌صفرا ، در هر حال یکی از راه‌های تشخیص شکم درد مزمن هم آندوسکپی هست ، برای اینکه ما ببینیم که آیا زخمهای پپتیک و اثناعشر و معده که به صورت مزمن عامل شکم درد میشه آیا یکی از علل شکم درد هست یا نه
چیزی که مهمه شکم درد فانکشنال هست معمولا در خانم ها شایع است ، غالبا یک فردی میاد همراه خودش کلی مدارک است می‌بیندکه سونوگراف‌های متعدد آزمایش‌های متعدد گاها چند بار سی تی اسکن چند بار بررسی‌های تکمیلی و همه‌ی این بررسی‌ها ر انجام داده و می‌بینید که توی همه‌ی بررسی‌ها یافته‌ای نیست. سونوگرافیا نرمال ، آزمایشات نرمال ، سی‌تی‌اسکن نرمال و همین چیزهایی که همراه خودش هست و به کرات به چند بار این کار تکرار شده اینا شکم‌دردی دارند که یک واقعیتی هست یک واقعیت اینه که مریض شکم درد داره و مساله‌ی بعدی این هست که همه‌ی بررسی‌ها نرمال هست اینجا چیکار باید بکنم ؟
دو تا مسئله هست یکی این که باید با شرح حال و با حوصله و با معاینه بپذیریم که بیمار شکم درد داره ، یعنی درد شکم و درد بیمار هم باید بپذیریم و قبول کنیم که درد داره اگر ما به این فرد بگیم که شما هیچی نیست و همه‌ی مدارک و آزمایشات نرمال از این مطلب میره به مطب دیگه از این کلینک میره به کلینیک دیگه و این علاف و سرگردان میشه باید بپذیریم که فرد درد داره درد بیمار یه چیز واقعی هست اما حقه بررسی میکنه شما می‌دونی که هیچی پیدا نمیشه
در اینجا باید دیگه از اقدامات تشخیصی و درمانی که از پاراکلینیک هست از سونوگرافی سی تی اسکن یه سری ازمایشاتی به کرات ما داریم می‌بینیم که همراه مریض هست دیگه باید اجتناب کنیم یه جایی ما باید این کار کنیم قطع کنیم بررسی‌ها رو برای اینکه شما هر بررسی بکنید دیگه هیچی پیدا نمی‌کنید یک شکم‌درد فانکشنال است.
شایع‌ترین مورد این مسیله آی‌بی‌اس یا روده عصبی یا این که به اصطلاح کلی ، عصبی هست که بیماران با این حالت مراجعه می‌کنن اولین مسئله این هست که با حوصله گوش کنیم درد بیمار قبول کنیم ، مدارکشون ببینیم اقدامات تشخیصی تکراری را انجام ندیم ، بریم دنبال درمان ، درمان این بیماران سخت است خیلی سخت است برای اینکه شما وقتی که یک عاملی پیدا می‌کنید که مثلا آپاندیسیت است ، مثلا زخم معده ، مثلا سنگ کیسه صفرا با یک اقدام درمانی مریض خلاص میشه راحت میشه از درد و از به اصطلاح ناراحتی راحت میشه.
ولی وقتی که شما هیچ عامل عضوی رو پیدا نمی‌کنید یک عامل فانکشنال هست یک عامل به اصطلاح عصبی و روحی روانی در اینجا دخیل هست شما هرچه دارو بدید درمان این‌ها یه کمی سخته به خاطر همین هست که بیماران از کلینیک‌های مختلف از مطب‌های مختلف بررسی‌های مختلف سر در میارن برای اینکه واقعا درد دارن و به درمانشون به اصطلاح کمک آنچنانی بعضی وقت نمیشه داروهای آرام‌بخش، داروهای عصبی ، داروهای آنتی‌کولینرژیک ، داروهای مختلفی هست که بر حسب وضعیت بیمار بر حسب شرایط بیمار باید برای بیمار به اصطلاح گزینش بشه به اصطلاح درمانشون شروع بشه
اون چیزی که خیلی مهم هست اعتمادی که بین بیمارو پزشک باید ایجاد بشه باید ما این را ایجاد بکنیم ، این که شما اولا دردهای شما واقعی هست ما می‌پذیریم ولی درد شما علت عضوی نداره باید به مریض تفهیم کنیم و به باورش برسونیم که شما دیگه لازم نیست اینقدر برین دنبال آزمایشات و پاراکلینیک و هزینه‌های اضافی این اعتماد و این روابط بین دو فرد بیمار و پزشک را اگر ایجاد کنیم اون وقت هست که مریض اعتماد میکنه.
ما بعضی وقتا مجبوریم داروهام به اصطلاح جابه‌جا کنیم عوض کنیم داروهای مختلفی را استفاده کنیم این به اصطلاح نیازمند یک زمان و اعتماد بیمار هست بیمار چند بار باید مراجعه کنه ، مراجعه بیمار چند بار به یک پزشک خیلی بهتر از این هست که بیمار به کرات به پزشکان مراجعه کنه و این یکی از معضلاتی هست که خیلی مهم هست در همه‌ی دنیا هست و این یک شکم درد فانکشنال با منشا به اصطلاح آی‌بی‌اس نیازمند بررسی و درمان‌ها و به اصطلاح اقداماتی است که متقابلا بین پزشک و بیمار باید اعتماد ایجاد بشه . شاد و سلامت باشید
