مراقبت از دندان های کودکان به ویژه دندان های شیری به اندازه دندان های دائمی حائز اهمیت می باشد. زیرا اگر مراقبت لازم از دندان ها نشوند و مورد توجه کافی قرار نگیرند قطعا کودکان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می کنند. همچنین عدم مراقبت و مواظبت از دندان های شیری بر روی دندان های دائمی، صورت و فک تاثیرات منفی می گذارد.
البته برخی والدین به دلیل نبود آگاهی لازم بر این باور هستند که دندان های موقت به حفظ بهداشت و سلامتی چندانی نیاز ندارند. ولی مراقبت از این دندان ها زمینه ساز وجود دندان های دائمی زیبا و سالم در دوران بزرگسالی هستند که بسته به سن روش های مختلفی برای مراقبت وجود دارند.
اهمیت مراقبت از دندان های کودکان
نخستین دندان های کودکان همان دندان های شیری بوده که اکثر آنها تا سن 12 سالگی می افتند و جای خود را به دندان های دائمی می دهند. البته با وجود چنین شرایطی دندان های شیری به مراقبت و تمیز نگه داشتن زیادی نیاز دارند. زیرا کودک برای صحبت کردن صحیح و رسا و تغذیه مناسب از این دندان ها استفاده می کند.
نظافت و مراقبت از دهان و دندان پیش از رویش نخستین دندان های شیری بایستی آغاز گردد. همچنین رعایت بهداشت دندان و دهان از سنین خیلی کم جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. چون در اکثر مواقع دندان های دائمی با پیروی از الگوی دندان های شیری رشد می کنند.
اکثر مشکلات دندانی همچون پوسیدگی ریشه در دوران کودکی دارند. پس اگر دندان های کودکان دچار پوسیدگی شوند و در زمان لازم درمان نگردند، منجر به عفونت و درد شدید در فک و صورت می گردند. البته این عفونت ها در صورت و بخش های دیگر بدن گسترش می یابند و کودک را بیمار می کنند. همچنین یک عفونت شدید می تواند دندان های دائمی در حال رشد کودک در زیر دندان های شیری و زیر استخوان فک را تخریب نماید.
آیا دندان های کودکان دچار پوسیدگی می شوند؟
قطعا دندان های کودکان بلافاصله پس از چند ماه رویش دچار پوسیدگی می شوند. پس اگر نوزاد در حال مکیدن شیشه شیر پر از شیر، چای یا آب میوه به خواب برود پروسه کرم خوردگی دندان ها آغاز شده که پوسیدگی را به دنبال دارد. البته ترکیب عادت مضر شیشه شیر با سایر عوامل پوسیدگی زا همچون باکتری های پوسیدگی زا، محیط اسیدی و آب دهان است که دندان ها را تخریب می نماید.
بنابراین در مرحله نخست روی دندان های جلویی، لکه های سفید رنگی ظاهر می شوند که با لکه های مختص مواد غذایی کاملا فرق دارند. این مرحله به مرحله نخست پوسیدگی معروف است که دندان های عقبی را درگیر می نماید. ناگفته نماند پیشرفت پوسیدگی سریع بوده و شیر خوردن طولانی در طول شب از سینه مادر چنین اثراتی دارد.
راه های مراقبت از دندان های کودکان
مراقبت از دندان های کودکان در نخستین سال های عمرشان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا مشکلات و آسیب هایی که در دوران بزرگسالی برای دندان ها ایجاد می شود ریشه در دوران کودکی دارد که مورد توجه و مراقبت قرار نگرفته است.
همچنین مراقبت از دندان کودک با توجه به سن کاملا متفاوت بوده و دلیل وجود 20 عدد دندان شیری در این دوران می باشد. پس روش های مراقبت از دندان کودک به شرح زیر است.
ویزیت های مرتب با دندانپزشک
یک بخش عظیم از کودکانی که مدام مراقبت های صحیح را دریافت می کنند بایستی ویزیت با دندانپزشک را نیز در برنامه خود جای دهند. پس در زمان های مشخص کودک خود را به مطب دندانپزشکی برده تا از همان دوران طفولیت با این محیط آشنا شوند و هیچ گونه ترسی در سنین بالاتر نداشته باشند. سپس با بوها، صداها و محیط بزرگ تر ارتباط برقرار کنند و در آینده جهت مراجعه به دندانپزشکی خود تصمیم بگیرند.جهت یافتن بهترین کلینیک دندان پزشکی در اصفهان کلیک کنید.
مسواک زدن دندان ها
یکی دیگر از روش های مراقبت از دندان های کودکان، نحوه صحیح مسواک زدن است. زیرا در دوره بزرگسالی احتمال دارد به فرد توصیه شود که خمیرهای دندان حاوی فلوراید را مصرف نماید. البته نکته اصلی اینجاست که چه مقدار از خمیر دندان را باید استفاده کرد و از حجم آن مطمئن شد. همچنین فلوراید برای حفظ سلامت دندان و دهان کودکان ضروری و کاملا حیاتی است. چون به استحکام دندان های کمک کرده و مقاومت آنها را در برابر پوسیدگی افزایش می دهد.
کودکان بالای 3 سال باید از خمیر دندان حاوی ppm 1000 فلوراید استفاده کنند و برای کودکان بزرگتر همان ppm 1350 توصیه می شود. در حالت کلی خمیر دندان حاوی فلوراید باید هماهنگ را به سن کودک مورد استفاده قرار گیرد.
والدین برخی مواقع در پروسه مراقبت از دندان های کودکان همچون مسواک زدن مرتب با مشکل مواجه می شوند که باید راه های ساده تر و خانگی را امتحان کنند. پس برای آسان نمودن این کار بهتر است که کودک مسواک خود را انتخاب نماید و در صورت علاقه به یک کاراکتر خاص خریداری شود.
همچنین زمان لازم برای هر بار مسواک زدن تقریبا 2 دقیقه است و باید کودک قبل از رفتن به تختخواب دندان های خود را تمیز کند. البته استفاده از مسواک های برقی و تایمر دار به کودک کمک کرده تا بعد از گذشت زمان مورد نظر آن را متوقف نمایند.
والدین باید از نحوه صحیح مسواک زدن کودک خود اطمینان یابند و این پروسه را با شعر و بازی به پایان برسانند. همچنین به دلیل پیشرفت های زیاد در تکنولوژی می توان اپلیکیشن های مختص مسواک زدن کودکان را دانلود کرد و با کمک یک موبایل به فرزندان آموزش داد. پس به مرور زمان این امر به روتین روزانه و طبیعی زندگی کودک تبدیل می شود که مزایای آن در بزرگسالی نمایان می گردد.
محدود کردن مصرف شیرینی جات
یکی از روش های دشوار جهت مراقبت از دندان های کودکان، کنترل مقدار مصرف نوشیدنی ها و غذاها می باشد. زیرا در غیر این صورت مشکلات مختلفی از جمله چاقی و تخریب دندان ها را به دنبال دارد. زیرا با هر بار مصرف غذاهای شیرین، قند آنها در بازه زمانی یک ساعته روی دندان ها مانده و آنها را مورد حمله قرار می دهد.
حال اگر کودک شیرینی زیاد را مصرف کرده و بدون استفاده از مسواک می خوابد، قطعا باید منتظر حمله قندها به دندان ها بود. پس رژیم غذایی مناسب از بدو تولد حائز اهمیت می باشد که شیر بهترین خوراکی است که باید کودک آن را میل کند.
جهت مراقبت از دندان های کودکان باید نوشیدنی های شیرین همچون آب میوه ها را محدود کرد و فقط در وعده های اصلی قرار داد. همچنین از دادن هدایایی همچون شکلات و شیرینی به کودکان خودداری کنید. زیرا رشد کودکان با مصرف شکلات و شیرینی فقط به آنها صدمه می زند و به یک عادت همیشگی تبدیل می شود. بنابراین یک رژیم غذایی حاوی سبزیجات، میوه ها، مواد معدنی و ویتامین ها، مشکلات دندانی مانند پوسیدگی و بیماری های لثه ای را در طول عمر کاهش می دهد. بنابراین والدین سعی کنند که الفبای بهداشت دندان و دهان را در کودکان خود نهادینه نمایند.
استفاده از نخ دندان
شاید برای اکثر والدین جای سوال است که آیا پروسه مراقبت از دندان های کودکان به نخ دندان نیز نیاز دارد؟ جهت مراقبت از دندان در کودکان باید شب ها پس از مسواک زدن برای یک بار از نخ دندان استفاده کرد. زیرا مسواک قادر به نظافت بین دندان ها نبوده و پوسیدگی دندان های شیری بیشتر بین دندانی می باشد.
همچنین مسواک بین دندان های عقبی را به طور کامل تمیز نمی کند. چون تمام دندان های شیری تا سن 2/5 سالگی در می آیند و فاصله بین آنها منسجم و بسته است. بنابراین استفاده از نخ دندان ضروری بوده و این کار ساده فقط به چند ثانیه زمان نیاز دارد. درنتیجه کودک از پوسیدگی های رایج ین دندانی یا همان پوسیدگی نامرئی نجات پیدا می کند.
فیشور سیلانت تراپی
در این روش دندانپزشک شیارهای عقبی دندان ها را صاف کرده و از تجمع بیش از حد پلاک ها بر روی آنها جلوگیری می کند.
فلورایدتراپی
یکی دیگر از روش های مراقبت از دندان های کودکان به فلورایدتراپی اختصاص دارد. این روش با هدف جلوگیری و کاهش پوسیدگی از دندان ها انجام می شوند. پس دندانپزشک مقدار فلوراید مورد نیاز را به شکل فوم و ژل روی دندان های کودک قرار می دهد.
آیا جویدن آدامس از دندان های کودکان مراقبت می کند؟
زمانی که کودک بالغ شده و به سن 7 سالگی می رسد، آدامس را به درستی جویده و قورت نخواهد داد. پس کودک با جویدن آدامس از دندان های خود مواظبت می کند. زیرا دارای مزایای زیر می باشد.
- ایجاد تعادل در میزان اسید داخل دهان
- شستن و حذف تکه های غذا و خوراکی مابین دندان ها
- خوشبو شدن و رفع بوی بد دهان
- کمک به تولید بزاق در حجم بیشتر از حد معمول
- تقویت عضلات فک
جمع بندی
مراقبت از دندان های کودکان به ویژه دندان های شیری به اندازه دندان های دائمی حائز اهمیت می باشد. زیرا در صورت عدم توجه به دندان کودک در بزرگسالی با بیماری های لثه و دندانی دست و پنجه نرم می کند. پس روش های مراقبت از دندان در کودکان بسته به سن کاملا متفاوت بوده که ویزیت های مرتب به دندانپزشک، نحوه صحیح مسواک زدن، محدود کردن مصرف شیرینی جات و … را در بر می گیرد.
