در هفته شانزدهم بارداری شما حدود چهار ماه است که باردار هستید و شکم و رحم شما تغییر کرده است. جنین در این هفته نیم تا یک سانتی متر دیگر رشد کرده و قد او حدود ۱۲ سانتی متر می باشد. بیشتر افرادی که تجربه حاملگی دوم به بالا را دارند می توانند در این هفته حرکات جنین را احساس کنند. علائم ابتدایی بارداری در این هفته به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده و در بیشتر زنان از بین می رود. اما همچنان ممکن است خانم باردار ورم لثه، خونریزی بینی و گرفتگی بینی داشته باشد.
هر روز که می گذرد شکم نمایان تر می شود. در این مطلب شما با تمام موارد مهم در هفته شانزدهم آشنا خواهید شد و علایم خطر و تغییرات این هفته را کامل یاد خواهید گرفت تا در مواقع لزوم و با داشتن علائم خطر سریعا به پزشک متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید.
در هفته شانزدهم بارداری چه اتفاقاتی می افتد؟
اگر در آستانه ورود به هفته شانزدهم بارداری هستید باید بدانید که در این هفته هم مانند سایر دوران ها برخی از علایم و تغییرات شما را شگفت زده می کند. بهترین خبر برای هفته شانزدهم این است که جنین تا حدودی قدرت شنوایی پیدا کرده است و می تواند صدای شما را بشنود. از این زمان به بعد شما می توانید با کودک خود صحبت کنید.
در هفته شانزدهم همچنان بدن در حال رشد است و موها، مژه ها و ابروها همچنان رشد می کنند. سه ماهه دوم بارداری راحت ترین دوره برای مادر است. چون علائم ابتدایی بارداری مانند احساس خستگی؛ تهوع و استفراغ کاهش پیدا کرده و انرژی مادر باردار افزایش پیدا کرده و از طرفی اضافه وزن و بزرگی شکم به قدری نیست که حرکات زن حامله را محدود کند. پس اگر کار یا سفر خاصی دارید می توانید در این مدت آن را انجام دهید.
اگر حرکات جنین را در این هفته احساس نمی کنید احتمالا در هفته های آتی آن ها را احساس کنید. بیشتر زنان باردار در بارداری اول دیر متوجه حرکات جنین می شوند.
وضعیت جنین در هفته شانزدهم بارداری
در هفته شانزدهم بارداری وضعیت جنین تغییرات جدیدتری کرده است. در این هفته اندازه جنین یک تا یک و نیم سانتی رشد کرده و حالا قد او حدود 12 سانتی متر است. البته وضعیت جنین در رحم خمیده است و اگر اندازه او را سر تا پا اندازه بگیریم حدود 18 سانت است.
- شکل جنین در این هفته اندازه یک آووکادو است و وزن آن حدود 140 گرم است.
- ضربان قلب جنین در هفته شانزدهم بارداری 150 تا 180 بار در دقیقه است و قادر است در روز حدود 24 لیتر خون را پمپاژ نماید.
- جوانه های چشایی که در هفته گذشته تشکیل شده بودند در این هفته رشد و شروع به فعالیت می کنند. بنابراین جنین می تواند طعم مایع آمنیوتیک را بچشد.
- مایع آمنیوتیک طعم و مزه غذایی که مادر مصرف کرده است را می دهد. از این رو سلیقه غذایی کودک از دوران بارداری شکل می گیرد.
- در هفته های گذشته سر جنین حالت خمیده است اما از این هفته به بعد سر جنین در بیشتر مواقع صاف است و در امتداد بدن قرار دارد.
- استخوان ها و ماهیچه های جنین در حال رشد هستند تا اسکلت جنین تکمیل و مستحکم شود.
- چانه و لب بالایی وضوح بهتری پیدا کرده اند و روی ابروها کمی مو رش کرده است.
- در هفته های 16 تا 18 بارداری ما شاهد اولین حرکات چشم هستیم. وقتی حرکت چشم آغاز شود جنین پلک را لمس خواهد کرد.
- قدرت شنیداری جنین در حال تکامل است. جنین در این هفته قادر به شنیدن صداهای محدودی است.
- در این هفته جنین می تواند حالات چهره خود را تغییر دهد.
تغییرات بدن در هفته شانزدهم بارداری
همانطور که گفته شد با شروع سه ماهه دوم هر هفته وزن مادر حدود نیم کیلوگرم افزایش پیدا می کند. در هفته شانزدهم هم مانند سایر هفته ها وزن مادر افزایش پیدا می کند و این تغییر وزنی کمی باعث بزرگ شدن شکم می شود. در این هفته انرژی شما بیشتر شده است. بعد از این هفته احتمالا شما دچار علائمی از قبیل گرفتگی عضلات پا، خونریزی لثه، تغییر رنگ پوست و ورم شوید.
اگر در این هفته علائمی مانند انقباض عضلانی در شکم داشتید به این معنی است که جنین حرکت کرده است. این حرکات در هفته های بعدی واضح تر می شود. ویار هم یکی از علامت های اصلی این هفته از بارداری است. علائم بارداری در هفته های ابتدایی باعث می شود تا میل به غذا خوردن نداشته باشید. اما با بهبود وضعیتتان احتمال هوس غذایی هم داشته باشید.
علائم هفته شانزدهم بارداری
در هفته شانزدهم بارداری علائم مادر و جنین کمی تغییر پیدا می کنند. به طور کلی در این هفته وضعیت خوبی دارید و خبری از علائم ناخوشایند وجود ندارد. برخی از علائم رایج این هفته عبارتند از:
- خونریزی لثه
- سردرد و سرگیجه
- سوزش سر دل
- درد و گرفتگی کمر
- خونریزی بینی و گرفتگی بینی
- بزرگ شدن سینه ها
- رشد سریع مو بهتر از ناخن
- کمردرد
- بزرگ شدن سینه‌ها
- فراموشی
- خارش چشم
- درخشان شدن پوست
بیشتر علائم این هفته مانند خونریزی از بینی و لثه جزء علائم رایج و طبیعی هستند. اما در صورتی که این علائم غیر طبیعی باشد باید برای درمان جدی به پزشک مراجعه شود.
علائم سقط جنین در هفته شانزدهم بارداری
در هفته شانزدهم بارداری میزان سقط جنین کمتر از 1 درصد است. پس نگران نباشید اگر تا این لحظه علامت مشکوکی نداشته اید یعنی بارداری پرخطری ندارید. اما به هر حال اگر هر یک از علامت های زیر را داشتید حتما به پزشک مراجعه کنید.
- خونریزی شدید واژینال
- احساس بیماری
- گرفتگی و درد شکم
- گرفتگی و درد کمر
- خروج مایع از واژن
- خروج بافت از واژن
- از بین رفتن علائم بارداری مانند حساسیت سینه ها
آزمایشات و سونوگرافی های هفته شانزدهم بارداری
اگر آخرین مراجعه شما به پزشک بین هفته های 12 تا 13 بارداری بوده باشد هفته شانزدهم بارداری هم برای بررسی وضعیت حاملگی خود باید به پزشک مراجعه کنید. معاینات این هفته از بارداری شامل اندازه گیری فشار خون، اندازه گیری وزن، بررسی مشکلات مانند دیابت بارداری یا عفونت ادراری با آزمایش ادرار، بررسی میزان ورم بدن بخصوص در نواحی پاها و … هستند. اگر در آزمایشات گذشته عفونت ادراری و دیابت بارداری وجود داشته باشد دوباره این آزمایشات تکرار می شود.
در هفته شانزدهم بارداری پزشک اندازه گیری جدید مانند ارتفاع فوندال را انجام می دهد. در این اندازه گیری فاصله ی بین استخوان شرمگاهی و بالای رحم مشخص می شود و همین اندازه معیاری برای رشد جنین به شمار می رود.
در هفته شانزدهم بارداری برای بررسی ضربان قلب جنین و حرکات جنین یک سونوگرافی انجام می شود. قلب جنین در این هفته بین 150 تا 180 بار در دقیقه می زند. تعیین جنسیت در این سونوگرافی هم امکان پذیر است. سونوگرافی بعدی مادر باردار سونوگرافی ساختاری است که در فواصل هفته های 18 تا 20 انجام می شود. در این سونو به بررسی کلی وضعیت رشد جنین، محل قرارگیری جفت و اندام های اصلی پرداخته می شود. مادر باردار می تواند هفته شانزدهم سونو انجام ندهد و آن را به هفته 18 موکول کند.
آزمایشات غربالگری در هفته شانزدهم بارداری انجام می شود؟
غربالگری سه ماهه دوم بارداری در هفته شانزدهم برای برخی از زنان ضروری است. در غربالگری مشکلات ژنتیکی و کروموزومی تشخیص داده می شود. اگر زن باردار یکی از فاکتورهای زیر را دارا باشد باید غربالگری نوبت دوم را انجام دهد:
- اگر در غربالگری سه ماهه اول بارداری مورد مشکوک و خطرناکی وجود داشته باشد.
- اگر فرزندی با مشکلات کروموزومی داشته باشد.
- اگر سابقه سقط جنین به دلیل مشکلات کروموزومی و ژنتیکی داشته باشد.
- اگر در خانواده خود یا همسر فردی با مشکلات کروموزومی وجود داشته باشد.
- این غربالگری بین هفته 15 تا 20 انجام می شود. اگر در هفته گذشته آن را انجام نداده باشید قطعا پزشک در این هفته آزمایش را برای شما تجویز می کند تا خطر ناهنجاریهای کروموزومی و نقص لوله عصبی ارزیابی شود.
آمنیوسنتز در هفته ۱۶ بارداری هم ممکن است انجام شود. زمانی که نتایج به دست آمده از غربالگری دارای موارد مشکوک باشند ازمایش مایع آمنیوسنتز انجام می شود. این آزمایش معمولا در هفته 15 تا 22 انجام می شود و احتمال سقط جنین را افزایش می دهند. این آزمایش همزمان با سونوگرافی انجام می شود تا پزشک از طریق سوزن نازکی از مایع آمنیوتیک نمونه بگیرد. این مایع حاوی سلول های جنین است و درصد تشخیص آن تقریبا قطعی است.
مراقبت های لازم در هفته شانزدهم بارداری
خود مراقبتی در هفته شانزدهم بارداری به سلامت مادر و جنین کمک شایانی می کند. از آنجایی که شکم رشد کرده و برجسته شده است باید یک سری نکات را حین خواب را رعایت کنید.
- اگر هوس غذایی دارید آن را با مواد غذایی سالم رفع کنید.
- در طول روز فعالیت و ورزش های مناسب انجام دهید.
- دمای اتاق خواب خود را تنظیم کنید به طوری که نه زیاد گرم و نه زیاد سرد باشد.
- از دستگاه های تهویه هوا در اتاق خواب استفاده کنید.
- می توانید برای کاهش فشار از بالش های بارداری حین خواب استفاده کنید.
- به پهلو بخوابید تا فشار وارد شده به شکم و پشت کاهش پیدا کند.
- تحت نظر پزشک مصرف مکمل آهن را کاهش دهید.
میل به مصرف مواد غیر خوراکی مانند مایع ظرفشویی، صابون، خاک و … در برخی از زنان دیده می شود که به آن پیکا می گویند. این مواد صدمات جدی به جنین و شما وارد می کند بنابراین مقاومت در برابر این هوس و مراجعه به روانپزشک بسیار کمک کننده است.
جمع بندی
با بررسی تغییرات هفته شانزدهم بارداری در می یابیم که این هفته بهترین هفته برای مادر باردار به شمار می رود تا بتواند فعالیت های خود را بدون ناراحتی انجام دهد. شکم انقدر بزرگ نشده تا شما را محدود کند.
در این هفته حرکات جنین بیشتر می شود و سعی کنید تمرکز کنید تا متوجه حرکات شوید. با رشد ابروها و لب ها جزئیات بیشتری از صورت معلوم است. به طور کلی با شناخت علائم این دوره و بایدها ونبایدهای رایج می توانید شناخت بهتری از این دوران کسب کنید.
